Dlaczego komonica zwyczajna dobrze sprawdza się jako roślina pastewna?

Komonica zwyczajna, nazywana też pospolitą lub rożkową, to wieloletnia, trwała roślina z rodziny motylkowatych. Pomimo wysokiej wartości użytkowej nie jest w Polsce szczególnie popularną rośliną uprawną – w dużej mierze dlatego, że wielu rolników nie zdaje sobie sprawy z jej zalet. Co sprawia, że komonica zwyczajna dobrze się sprawdza jako roślina pastewna?

Wysoka wartość pokarmowa

Komonica zwyczajna charakteryzuje się wysoką wartością pokarmową – wyższą niż popularniejsze od niej koniczyna czerwona czy lucerna. Jest bogatym źródłem białka (o składzie aminokwasowym optymalnym dla produkcji mleka), soli mineralnych, witamin i karotenu, dlatego jest odpowiednią paszą dla zwierząt przeżuwających. Komonica zwyczajna może być podawana w formie zielonki i kiszonki. Roczny plon zielonej masy kształtuje się w zakresie 15-50 t/ha, co odpowiada 3-8 t siana.

Warto jednak pamiętać o tym, że komonicę na zielonkę trzeba zbierać lub spasać przed kwitnięciem. W jej kwiatach obecne są bowiem związki cyjanogenne, które nadają im gorzki smak, a w jej pędach pojawiają się również inne substancje antyżywieniowe, takie jak saponiny i kwas pruski, które są szkodliwe dla zwierząt. Niepożądane składniki chemiczne rozkładają się jednak przy suszeniu, więc siano zebrane z kwitnącej komonicy może być bez obaw podawane zwierzętom.

Odporność na trudne warunki atmosferyczne i niewielkie wymagania glebowe

Komonica zwyczajna wyróżnia się wytrzymałością na trudne warunki pogodowe. Jest odporna na niskie temperatury (nawet przy braku okrywy śnieżnej wytrzymuje mrozy do -25°C) i krótkotrwałe susze. Wykazuje jednak podatność na dobowe wahania temperatur w okresie przedwiośnia. Jak potwierdzają pracownicy Małopolskiej Hodowli Roślin z Krakowa, komonica zwyczajna charakteryzuje się niewrażliwością na udeptywanie i niskie przygryzanie przez zwierzęta. Po skoszeniu dobrze odrasta.

Komonica zwyczajna lubi gleby lekkie, przepuszczalne, umiarkowanie wilgotne, o zasadowym odczynie pH. Powinna być uprawiana na kompleksie glebowym żytnim dobrym i słabym oraz kompleksie zbożowo-pastewnym słabym. Łatwo dostosowuje się jednak do innych warunków siedliskowych. Komonica zwyczajna może z powodzeniem rosnąć na glebach ciężkich, zbitych, wilgotnych, o niewielkiej zawartości składników pokarmowych czy kwaśnym odczynie pH. Jest często spotykana na glebach piaszczysto-gliniastych i wapiennych oraz średnio wilgotnych i suchych łąkach. Może być siana zarówno w czystym siewie, jak i w mieszankach łąkowych i pastewnych, jednak z racji tego, że jest typową rośliną światłolubną, musi być to stanowisko słoneczne.