Na czym polega zjawisko termoplastyczności tworzyw sztucznych?

Tworzywa termoplastyczne pod wpływem odpowiedniej temperatury i ciśnienia mogą zmienić swój stan skupienia na płynny. Następnie, po schłodzeniu, ponownie twardnieją we wcześniej uformowanym kształcie. To sprawia, że tworzywa te dają niemal nieograniczone możliwości obróbki. Na czym dokładnie polega zjawisko termoplastyczności tworzyw sztucznych i w jaki sposób można je wykorzystać?

Właściwości tworzyw termoplastycznych

Do najpopularniejszych i najczęściej stosowanych termoplastycznych tworzyw sztucznych możemy zaliczyć: polietylen (PE), polipropylen (PP), polistyren (PS), polichlorek winylu (PVC), politereftalan etylenu (PET) lub poliamid (PA). Tworzywa te różnią się właściwościami, a także temperaturą topnienia. Łączy je jednak jedno: pod wpływem temperatury ulegają stopieniu i zaczynają przypominać lepki płyn. To sprawia, że mogą być formowane w jednym, stosunkowo prostym procesie technologicznym. Co więcej, formowanie termoplastycznych tworzyw sztucznych umożliwia stworzenie kształtów, które nie byłyby możliwe do osiągnięcia za pomocą innych metod obróbki, np. skrawania.

Po uformowaniu tworzywa w określony kształt następuje jego schłodzenie do temperatury użytkowej. Proces ten sprawia, że element twardnieje. Zjawisko termoplastyczności nie ogranicza się jednak wyłącznie do jednorazowego zastosowania – termoplasty mogą być przetwarzane, a więc podgrzewane, formowane i schładzane wielokrotnie. Choć niestety z czasem w wyniku tego procesu pogarszają się ich właściwości użytkowe i mechaniczne. Dzieje się tak z powodu zjawiska depolimeryzacji oraz degradacji polimerów i żywic wchodzących w skład tworzyw termoplastycznych.

Zastosowanie termoplastów i metody obróbki tworzyw sztucznych

Tworzywa termoplastyczne znajdują zastosowanie w produkcji worków i toreb foliowych, rur, materiałów elektroizolacyjnych, szczoteczek do zębów, plastikowych butelek, części do elektronarzędzi, a także kół zębatych, podzespołów samochodowych i wielu innych elementów. Tak szerokie przetwórstwo umożliwiają właściwości termoplastów, a także odmienne metody ich obróbki.

Wśród najpopularniejszych metod przetwarzania termoplastów, które stosuje m.in. zakład przetwórstwa tworzyw sztucznych Duława ze Śląska, warto wymienić technikę wtrysku (czyli wtryskiwanie uplastycznionego tworzywa do formy, a następnie jego schładzanie), wytłaczania (poprzez wytłaczanie przez głowicę wytłaczarki) lub wydmuchiwanie (stosowane do produkcji plastikowych butelek). Dzięki temu możliwe jest uzyskanie elementów z tworzyw sztucznych o różnym stopniu skomplikowania.