Zasady sporządzania protestów weksli

Weksel to forma papieru wartościowego o bardzo długiej tradycji. Wystarczy wspomnieć, że do dziś przy korzystaniu z weksli posługujemy się przepisami z lat 30. XX wieku (ustawa z 28 IV 1936 – prawo wekslowe). Na czym polegają weksle, jakie są obowiązki każdej ze stron i czym jest protest weksla? Oto wszystko, co warto wiedzieć o tym rodzaju papierów wartościowych.

Czym jest weksel?

Weksel to pisemne zobowiązanie do zapłaty określonej kwoty. Możemy wystawić tzw. weksel własny, czyli zobowiązać samego siebie do uiszczenia opłaty na czyjąś rzecz, albo wystawić weksel komuś. Wystawcę weksla nazywa się transantem, a osoba, którą obowiązuje weksel, to trasat.

Weksel zobowiązuje do bezwarunkowej wypłaty określonej kwoty, określonej osobie w określonym czasie – mówi specjalista z Kancelarii Notarialnej Notariusza Barbary Jeziorskiej. – Oznacza to, że przekazania pieniędzy nie może regulować żadna inna umowa i musi się odbyć niezależnie od okoliczności.

Tak przynajmniej mówi prawnicza teoria. W praktyce trasat nie zawsze wywiązuje się z realizacji weksla, który podpisał. Czy transant jest wtedy bezsilny? Oczywiście, że nie! Prawo przewiduje takie sytuacje i daje możliwość sporządzenia tzw. protestu weksla. Na czym to polega?

Kiedy i jak sporządza się protest weksla?

Są dwa podstawowe powody, dla których sporządza się protest weksla. Pierwszy to jego nieprzyjęcie, a drugi – odmowa zapłaty. Co wtedy robić? Protest weksla to akt publiczny sporządzany notarialnie na odwrocie weksla albo osobnej kartce, którą się do niego dołącza. Protest ma formę ujętą w ustawie wekslowej i powinien zawierać takie informacje, jak: nazwiska osoby żądającej protestu i tej, wobec której jest on kierowany, stwierdzenie, że osoba zobligowana wekslem nie wywiązała się ze swoich zobowiązań albo że osoby tej nie zastano, albo jest nie do znalezienia w miejscu zamieszkania lub prowadzenia działalności, datę i miejsce, wskazanie liczby i przedmiotu weksli. Całość zamykają: numer protestu, podpis sporządzającego protest i pieczęć urzędowa. Jeżeli protest przyniesie skutek i osoba, przeciwko której go wniesiono, będzie skłonna zapłacić weksel, notariusz ma za zadanie wziąć pieniądze i pokwitować odbiór, a następnie przekazać je osobie, której przysługują na mocy weksla. Za sporządzanie protestu weksla płaci jego posiadacz. Może on potem starać się o zwrot kosztów przygotowania protestu od dłużnika. Opłata wynosi 5 zł + 0,5% nadwyżki ponad 1000 zł kwoty na wekslu. Należność dla notariusza nie może jednak przekroczyć 2500 zł. Do tego dochodzi zwrot kosztów dojazdu poza kancelarię – nie więcej niż 50 zł za godzinę.