Podstawowe zasady rozliczania podatku VAT w firmie

Planując rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej, musimy mieć świadomość obowiązków, jakie są z tym związane – przede wszystkim zobowiązań podatkowych. Wśród różnych podatków, które płacą przedsiębiorcy, jednym z najbardziej znanych jest podatek od towarów i usług, nazywany również podatkiem VAT lub PTU. Jakie metody rozliczania możemy stosować w jego przypadku?

Metody rozliczania VAT

Polskie prawo podatkowe przewiduje trzy metody rozliczania podatku od towarów i usług:

• Rozliczenie na zasadach ogólnych (comiesięczne)
• Rozliczenie kwartalne
• Metodę kasową.

Każda z tych metod stanowi odrębny zbiór zasad, każda z nich ma swoje plusy i minusy. Jednak nie każda jest dostępna dla każdego przedsiębiorcy.

- Wszystkie trzy dostępne są jedynie dla tzw. małych podatników VAT – mówi przedstawiciel biura rachunkowego Bilans - to jest firm, u których wartość sprzedaży wraz z kwotą podatku nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty równej 1,2 mln euro lub które prowadzą działalność maklerską, inwestycyjną lub o podobnym charakterze, a u których wynagrodzenie wraz z kwotą podatku nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty równej 45 tys. euro. Przedsiębiorstwa, które nie posiadają statusu małego podatnika, mogą korzystać jedynie z rozliczenia na zasadach ogólnych oraz kwartalnego.

Rozliczenie na zasadach ogólnych

To domyślna metoda rozliczenia podatku VAT, aby ją stosować, nie musimy składać żadnych informacji o jej wyborze. W metodzie tej zdarzenia powodujące powstawanie obowiązku podatkowego rozliczane są miesięcznie – do 25 dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu podatnik zobowiązany jest do składania deklaracji VAT-7. Nawet jeśli w danym miesiącu nie doszło do żadnych czynności opodatkowanych, podatnik powinien złożyć pustą deklarację VAT-7 wraz z plikiem JPK-VAT.

Rozliczenie kwartalne

Żeby móc dokonywać rozliczania kwartalnego, podatnik powinien do 25 dnia drugiego miesiąca kwartału złożyć pisemne zawiadomienie do urzędu skarbowego, w którym dokonuje rozliczeń o wyborze tej metody. Podatek w tej metodzie naliczany jest w sposób taki sam, jak w przypadku rozliczenia ogólnego, jednak deklaracje składane są do 25 dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale. W przypadku podatników, którzy nie posiadają statusu małego podatnika, obowiązkowe jest również wpłacenie zaliczki na podatek VAT za pierwszy i drugi miesiąc kwartału. Zaliczki te wynoszą 1/3 kwoty podatku należnego wynikającej z deklaracji podatkowej złożonej za poprzedni kwartał.

Niektórzy podatnicy nie mają jednak prawa do kwartalnego składania deklaracji VAT (patrz: art. 99 ust. 3a ww. ustawy). Dotyczy to podatników:

1. zarejestrowanych przez naczelnika urzędu skarbowego jako podatnicy VAT czynni - przez okres 12 miesięcy począwszy od miesiąca, w którym dokonana została rejestracja (jednak w tym okresie podatnicy mogą stosować kasową metodę rozliczania VAT) lub
2. którzy w danym kwartale lub w poprzedzających go 4 kwartałach dokonali dostawy towarów lub świadczenia usług, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, chyba że łączna wartość tych czynności bez kwoty podatku nie przekroczyła, w żadnym miesiącu z tych okresów, kwoty 50.000 zł (uwaga! do tego limitu nie wlicza się dostaw niektórych paliw, dokonanych na warunkach wskazanych w art. 99 ust. 3b ustawy o VAT).

Metoda kasowa

W metodzie tej obowiązek podatkowy powstaje w dniu otrzymania całości lub części zapłaty za towary i usługi (w przypadku dokonania dostawy towarów lub usługi na rzecz czynnego podatnika VAT) lub z dniem otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 180 dnia od daty wydania towaru lub usług (w przypadku dokonania dostawy towarów lub usługi na rzecz podmiotu innego niż podatnik VAT). To rozwiązanie jest korzystne dla małych przedsiębiorców ponieważ obowiązek podatkowy nie powstaje w wyniku zachodzenia innych zdarzeń (np. kupna materiałów do produkcji). W metodzie kasowej deklaracje podatkowe składane są podobnie jak w przypadku rozliczenia kwartalnego. Wybór tej metody wiąże się z koniecznością złożenia pisemnego powiadomienia do urzędu skarbowego. Mały podatnik, który wybrał kasową metodę rozliczania VAT, może z niej zrezygnować, jednak nie wcześniej niż po upływie 12 miesięcy, w czasie których rozliczał się tą metodą.