Elementy złączne. Dlaczego są tak ważne?

Elementy złączne wykorzystywane w budownictwie i wielu gałęziach przemysłu jak przemysł elektromaszynowy i samochodowy, to zwykle elementy niewielkie w stosunku do łączonych części, dlatego też niepozorne. Wszyscy jednak powinniśmy wiedzieć, że są bardzo ważne. Wykonajmy przegląd najczęściej wykorzystywanych elementów złącznych i opowiedzmy, dlaczego ich odpowiedni wybór nie tylko pod względem wytrzymałości jest bardzo ważny.

Najpopularniejsze elementy złączne

Jedne z najpopularniejszych rozwiązań łączących to oczywiście śruby wraz ze swoimi nakrętkami i podkładkami. Ich wybór na rynku jest ogromny – w końcu mamy malutkie śrubki w zegarkach, które wymagają przykręcania pod lupą i potężne śruby wykorzystywane w budownictwie. Zerkając do hurtowni wyrobów śrubowych Metalex ze Śląska, widzimy na przykład aż pięć rodzajów śrub z łbem sześciokątnym, kilka rodzajów śrub z łbem walcowanym, stożkowym, śruby z łbem grzybkowym, wypukłym, śruby do połączeń sprężanych, śruby dociskowe, dwustronne i wiele innych pozycji. Duży wybór jest również wśród nakrętek i podkładek. Podobnie jest z kołkami i sworzniami, nitami, nitonakrętkami, prętami gwintowanymi, wkrętami, zawleczkami, kotwami, opaskami i osprzętem do lin, jak na przykład karabińczyki i kausze.

Nie tylko wytrzymałość ma znaczenie

W elementach złącznych znaczenie ma przede wszystkim rodzaj, wymiar i wytrzymałość, jednak to nie jedyne kryteria wyboru odpowiedniego złącza. Istotne są też oczywiście cechy charakterystyczne – w przypadku śrub na przykład ważna jest długość gwintu i kształt łba, by połączenie można było zrealizować w danym miejscu. Złącza wybieramy także pod względem materiału, z którego zostały one wykonane. To przede wszystkim elementy stalowe, wykonywane na przykład ze stali zwykłej, nierdzewnej, jak austeniczna stal o zawartości około 18% chromu i 8% niklu, stal kwasoodporna i żaroodporna, ocynkowana ogniowo. Elementy złączne wykonuje się również z innych materiałów, na przykład: podkładki do śrub z mosiądzu, aluminiowe nity itp. Nie bez powodu elementy złączne dzielone są na różne kategorie, np. wkręty do metalu, wkręty ciesielskie do drewna, czy wkręty do gipsu. Złącze musi scalić ze sobą elementy i „współpracować” zarówno z nimi, jak i z otoczeniem, w którym funkcjonują. Przykład: wkręty do łączenia drewnianych elementów, które będą wystawione na działanie warunków atmosferycznych, powinny być odporne na korozję, przy czym należy zwrócić uwagę na to, że niektóre pokrycia prętów odpornych na rdzewienie mogą plamić drewno. Nie ma więc wątpliwości, że odpowiedni wybór elementów złącznych jest istotny.