Prawa i obowiązki notariusza

Kiedy planujemy kupić mieszkanie lub przekazać darowiznę, niezbędnym etapem postepowania w tej sprawie będzie sporządzenie aktu notarialnego – w tym celu należy udać się do notariusza. Kim są notariusze, na czym dokładnie polegają ich obowiązki, w jakich sprawach możemy się do nich zwrócić o pomoc? Odpowiedzi na te pytania znajdziemy w poniższym tekście.

Kim jest notariusz?

Notariuszem nazywamy prawnika, który z upoważnienia nadanego przez Ministra Sprawiedliwości może wykonywać czynności notarialne. Jakie to czynności? Praca notariusza przede wszystkim polega na sporządzaniu aktów notarialnych, czyli dokumentów potwierdzających dokonanie jakiejś czynności, np. zawarcia umowy kupna sprzedaży nieruchomości. Notariusze to osoby zaufania publicznego, to znaczy że zobowiązani są oni do wykonywania swej pracy z bezwzględnym przestrzeganiem obowiązujących przepisów, z zachowaniem bezstronności oraz dochowaniem tajemnicy zawodowej. Jednocześnie notariusze nie są urzędnikami, ani funkcjonariuszami państwowymi, prowadzą prywatną działalność, regulowaną prawnie przez Ustawę z dnia 14 lutego 1991 roku prawo o notariacie. W dawnych czasach odpowiednikiem notariusza byli rejenci – termin „rejent” wywodzi się bezpośrednio od miana „regenta”, czyli osoby sprawującej władzę w imieniu monarchy, gdy ten nie mógł wypełniać swoich obowiązków.

Usługi notarialne

Głównym zadaniem notariusza jest sporządzanie wspomnianych aktów notarialnych. Dokument ten jest konieczny do wykonania określonych czynności prawnych, jednak może być sporządzony na żądanie jednej lub obu stron dokonujących czynności, która nie wymaga takiego potwierdzenia. Ponadto notariusze zajmują się między innymi:

• Sporządzaniem projektów, aktów, oświadczeń oraz innych dokumentów
• Sporządzaniem aktów poświadczenia dziedziczenia
• Sporządzaniem testamentów
• Sporządzaniem poświadczeń, wypisów, odpisów i wyciągów dokumentów
• Spisywaniem protokołów
• Przechowywaniem dokumentów, papierów wartościowych, danych na nośnikach pamięci oraz pieniędzy

Profesjonalne usługi notarialne znajdziemy w ofercie Kancelarii Notarialnej Agaty Banasik.

Obowiązki notariusza

Ustawa prawo o notariacie bardzo szczegółowo opisuje również inne obowiązki notariusza, między innymi godne reprezentowanie zawodu, nie podejmowanie dodatkowego zatrudnienia bez upoważnienia, a także zasady dochowania tajemnicy zawodowej (z obowiązku tego notariusz zwolniony jest kiedy zeznaje przed sądem w charakterze świadka, chyba że wyjawienie tajemnicy zagraża dobru państwa bądź istotnemu interesowi prywatnemu – w takiej sytuacji z dochowania tajemnicy zwolnić może notariusza wyłącznie Minister Sprawiedliwości).

Prawa notariusza

Notariusz ma prawo (i jednocześnie obowiązek) odmówić świadczenia danej usługi w określonych sytuacjach. Z odmową można spotkać się między innymi kiedy dana czynność jest sprzeczna z prawem lub zachodzi uzasadniona wątpliwość, czy osoba zgłaszająca się do notariusza ma prawo wykonać daną czynność prawną.